یادگیری طراحی لباس را از کجا و چگونه شروع کنیم؟

یادگیری طراحی لباس را از کجا و چگونه شروع کنیم؟

سال‌ها پیش دوستی داشتم که مجله وُگ برایش چیزی شبیه بهشت بود، جوری که هنگام ورق زدن مجله انگار در حال قدم زدن در همان بهشت خیالی‌اش بود. این مجله‌ها راحت به دستش نمی‌رسید و به خاطر همین فراق دردناک و آن عشق آتشین بود که بعد از وصال، مجله را کلمه به کلمه و عکس به عکس می‌بلعید.
یادگیری طراحی لباس و طراح لباس شدن از آن آرزوهایی بود که حتی توی خواب هم دست از سرش برنمی‌داشت. یادم هست که همیشه از یک تردستی حرف می‌زد، شاید هم یک معجزه! از دید او جریان انتقال ایده‌های ذهنی روی کاغذ و عینیت بخشیدن به تمام این طرح‌های دو بعدی با کمک پارچه‌های رنگارنگ به یک معجزه شبیه بود!

حالا که دارم این مطلب را برایتان می‌نویسم نمی‌دانم او کجاست اما می‌دانم که شما هم حتما یکی از همین شیفتگان هنر طراحی هستید و گرنه به فکر طراح لباس شدن و خواندن این مطلب نمی‌افتادید. چون طراحی مد و لباس هم مثل هر هنر دیگری بدون علاقه پیش نخواهد رفت. پس حالا که شما هم از دلباختگان دنیای رنگ و طرح و مد هستید با این مقاله همراه من باشید. چون قرار است از این رشته هنری بیشتر برایتان بگویم و راه طراح لباس شدن را به شما نشان دهم.

پیشنهاد مقاله: شغل های پر درآمد در ایران

طراحی لباس چیست؟

شکی نیست که هر کدام از ما خودمان را مرکز عالم هستی می‌دانیم (حتی اگر این موضوع را انکار کنیم). به همین خاطر دلمان می‌خواهد لباس، کیف و کفشمان منحصربه‌فرد و متناسب با ویژگی‌های ظاهری و علایق درونی‌مان باشد. اینجاست که هنر طراحی لباس سوپرمن‌وار به دادمان می‌رسد، دستی به شانه‌مان می‌زند و با یک چشمک می‌گوید: «نگران نباش! من درستش می‌کنم».
اگر هنر و گستردگی‌اش را به شاخ‌های پیچ‌درپیچ یک گوزن تشبیه کنیم، می‌توانیم بگوییم طراحی لباس آن قسمتی از شاخ است که از هنر نقاشی و دوزندگی منشعب شده است. البته تلفیق این هنر با علم زیبایی‌شناسی را هم نمی‌شود نادیده گرفت. طراحی لباس فرآیند خلق و جادوگری است. جادوی جان دادن به پارچه. هدف اصلی این هنر، طراحی لباسی خاص متناسب با ویژگی‌های ظاهری، اندام و علایق افراد است. هدفی که طراحان لباس برای عملی کردنش از دل و جان مایه می‌گذارند.

طراح لباس کیست؟

طراح لباس همان کسی است که با بهره گرفتن از هنر نقاشی و تکنیک‌های دوزندگی، طرحی نو درمی‌اندازد. یک طراح لباس علاوه بر اینکه به هنر نقاشی و دوخت مسلط است، ذهن خلاقی هم دارد. او با ایده گرفتن از طبیعت، عناصر فرهنگی و اجتماعی و حتی مفاهیم انتزاعی دست به طراحی می‌زند.
برای یک طراح لباس حرفه‌ای، مدرک کارشناسیِ طراحی پارچه و لباس کافی نیست، او با تسلط بر هنرهای بصری، تجسمی، طراحی عمومی و طراحی گرافیک خود را توانمندتر می‌کند. تا جایی که از مطالعه تاریخ و فلسفه هنر هم غافل نمی‌ماند.

مراحل کار یک طراح لباس به این ترتیب است:

1. ابتدا نیاز و سلیقه مشتری را بررسی می‌کند.
2. با کمک دانش و هنرش و ایده‌ای که در ذهن دارد، لباس موردنظر را طراحی می‌کند.
3. با شناختی که از انواع پارچه‌ها دارد، متناسب با طرح، بهترین نوع پارچه را انتخاب می‌کند.
4. با تکیه بر علم مولاژ (Pattern making)، الگوهای اصلی طرح را می‌کشد.
5. در نهایت مرحله اجرایی را به خیاط می‌سپارد. البته ممکن است مرحله دوخت را هم خود طراح به عهده بگیرد.

پیشنهاد مقاله:درباره شغل طراحی دکوراسیون داخلی

انواع بخش‌های طراحی لباس

به طور کلی هنر طراحی لباس در دو بخش عمده به کار گرفته می‌شود:

1. دوخت سفارشی یا اوت کوتور (Haute Couture)/ تولید انحصاری

در اصطلاحِ اوت کوتور، «اوت» به معنی بالا و «کوتور» به معنای دوخت‌ودوز است. اصطلاحی به معنای «دوخت سطح بالا». همان‌طور که از اسمش هم پیداست این نوع طراحی لباس به صورت سفارشی و برای افراد خاصی مثل هنرمندان، سیاستمداران و افراد مشهور انجام می‌شود. البته فقط افراد مشهور نیستند که از طراحان عرصه دوخت سفارشی بهره می‌برند، بلکه بسیاری از افراد هم برای اینکه استایل شخصی خودشان را داشته باشند به دوخت سفارشی روی می‌آورند.
طراحانی که در این بخش فعالیت می‌کنند، لباس‌هایی کاملا متناسب با سایز فرد موردنظر تهیه می‌کنند. تعجبی هم ندارد که برای این لباس‌ها از برچسب قیمت استفاده نشود. چون کاملا مشخص است که برای چنین مشتری‌هایی، قیمت اصلا اهمیتی ندارد.
گفتنی است که در عرصه مد، هر ساله با آغاز فصل جدید مد (ماه‌های ژانویه و ژوئیه) حداقل 50 نوع طراحی لباس (از لباس‌های روز و شب) برای مشتری‌های خاص، به نمایش گذاشته می‌شوند.

2. پوشاک آماده یا ماشینی (Ready to wear/ RTW)

در این بخش، طراحی لباس با استفاده از سایزهای استاندارد و برای تولید انبوه پوشاک انجام می‌شود. این پوشاک برای عرضه به عموم افراد جامعه آماده می‌شوند. یعنی همان لباس‌هایی که اکثرمان از فروشگاه‌ها و مزون‌ها می‌خریم. لباس‌هایی که خاص شما دوخته نشده‌اند و ممکن است افراد بسیاری را ببینید که لباسی شبیه لباس شما به تن دارند. البته یادتان باشد که این چیزی از ارزش‌هایتان کم نمی‌کند!
همان‌طورکه گفتیم طراحانِ لباس‌های آماده از اندازه‌های استاندارد استفاده می‌کنند و به همین خاطر این لباس‌ها معمولا بعد از دوخت به پرو کردن و تغییرات اساسی نیازی ندارند. در این بخش از الگوهای استاندارد، ماشین‌آلات دوخت و تکنیک‌های دوخت و تولید سریع استفاده می‌شود. به همین دلیل هزینه‌ها و قیمت نهایی بسیار پایین‌تر از بخش دوخت سفارشی است.
البته برخی از مزون‌ها مثل برند مشهور برد اند باتر (Bread & Butter) با وجود اینکه تعداد محدودی لباس، طراحی می‌کنند اما در عرصه مد و طراحی در دسته طراحی پوشاک آماده قرار می‌گیرند.

باید بدانید که بخش طراحی پوشاک آماده هم به دو دسته تقسیم می‌شود:

1) بخش طراحی

2) بخش تولید انبوه

که بخش طراحی نسبت به تولید انبوه کیفیت بالاتری دارد و برای تبلیغ بخش تولید انبوه ارائه می‌شوند.

فرآیند طراحی لباس شامل چه عناصری است؟

در فرآیند طراحی لباس اجزا و عناصر مختلفی دست‌به‌دست هم می‌دهند تا خلق یک اثر هنری اتفاق بیفتد. این عناصر عبارت‌اند از:
1) جنس پارچه
یک طراح لباس، متناسب با نوع طرح و با توجه به نیاز، احساس و علایق مشتری جنس پارچه را انتخاب می‌کند. فصل و شرایط آب‌وهوایی هم عامل مهمی در انتخاب جنس پارچه است. تمامی این نکات به طراح لباس کمک می‌کند از بین صدها و شاید هم هزاران نوع پارچه، مناسب‌ترین نوع را انتخاب کند.
2) چاپ پارچه
بعد از انتخاب جنس پارچه، نوبت به انتخاب طرح پارچه می‌رسد. فصل‌ها تاثیر مهمی در انتخاب رنگ و تم پارچه دارد. معمولا طراحان لباس برای فصل بهار و تابستان رنگ‌های روشن انتخاب می‌کنند و پارچه‌های تیره رنگ اغلب برای دوخت لباس‌های زمستانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3) طراحی و تزیینات لباس
بسیاری از لباس‌ها مثل لباس‌های شب زنانه، لباس عروس و انواع لباس‌های مجلسی به تزییناتی مثل گلدوزی، سنگ‌دوزی، مهره‌دوزی و … احتیاج دارند. استفاده به جا از این تزیینات به خوش‌جلوه‌تر شدن لباس کمک بسیاری می‌کند.
4) الگو
پایه و اساس شکل‌گیری یک لباس، الگو است. قطعاتی که مثل پازل در کنار هم قرار می‌گیرند و نمای کلی لباس را شکل می‌دهند. به همین خاطر یک طراح لباس باید یک طراح الگوی حرفه‌ای هم باشد.
5) اندازه گیری
طراحی یک الگوی بی‌نقص به اندازه‌گیری دقیق طراح بستگی دارد. به همین خاطر دقت در اندازه‌گیری یکی از مهم‌ترین مواردی است که هیچ طراحی نسبت به آن بی‌توجه نیست.
6) تحقیق در زمینه مد
یک طراح لباس و مد حرفه‌ای هیچ‌وقت از تغییرات عرصه مد و لباس بی‌خبر نمی‌ماند. دنیای مد ثانیه به ثانیه در حال نوآوری و شکل عوض کردن است. به همین خاطر تحقیق و مطالعه مقاله‌های به‌روز یکی از عناصر مهم و سازنده در فرآیند طراحی لباس است.

پیشنهاد مقاله: شغل طراحی لباس

حرفه طراحی مد در چه حوزه‌هایی فعال است؟

پیش از آنکه به عنوان طراح لباس وارد عرصه مد شوید باید بدانید فعالیت در کدام حوزه برایتان جذاب‌تر است؟ دنیای مد شبیه سرزمین عجایب است پس برای اینکه مثل آلیس در این سرزمین عجایب راهتان را گم نکنید، حوزه‌های متنوع مد را یکی یکی به شما معرفی می‌کنیم. این‌طوری با توجه به علاقه‌مندی و دغدغه‌هایتان راحت‌تر می‌توانید در دنیای رنگارنگ مد راهتان را پیدا کنید. زمینه‌های فعالیت در حرفه طراحی مد عبارت‌اند از:
• لباس روز زنانه: این نوع لباس‌ها راحت و کاربردی‌اند و مطابق با مد روز طراحی می‌شوند.
• لباس شب زنانه: لباس‌های شب زنانه پر زرق و برق و کاملا تجملاتی طراحی می‌شوند. لباس‌هایی مجلسی که برای شرکت در جشن‌ها و مراسم‌های مجلل استفاده می‌شوند. این نوع لباس‌ها دوخت پیچیده و زمان‌بری دارند.
• لباس زیر زنانه: طراحانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، لباس‌های زیر زنانه را به شکلی طراحی می‌کنند که در عین جذاب و مسحورکننده بودن، راحت باشند. برای دوخت این لباس‌ها معمولا از پارچه‌هایی استفاده می‌شود که به راحتی قابل شستشو هستند.
• لباس روز مردانه: این نوع از لباس‌های مردانه، غیررسمی هستند و به شکلی طراحی می‌شوند که کاملا راحت و کاربردی باشند.
• لباس شب مردانه: لباس‌های شبی که برای مردانن طراحی می‌شود بسیار ظریف، رسمی و شیک هستند.
• لباس بچه‌گانه: طراحان پوشاک بچه همیشه سعی دارند لباس‌هایی راحت، قابل شستشو و کاربردی طراحی کنند. لباس‌هایی که مطابق با مد روز هستند و از پارچه‌های درجه یک برای دوختشان استفاده می‌شود.
• لباس ورزشی: برای طراحی لباس‌های ورزشی علاوه بر توجه به راحتی، کاربردی و قابل‌شستشو بودن، به تهویه مناسب لباس هم بسیار اهمیت می‌دهند.
• لباس عروس: طراحان این حوزه سعی دارند برای عروس‌ها لباس‌هایی کلاسیک، پرزرق و برق و مجلل طراحی کنند. لباس‌هایی مسحورکننده‌ که به خاطر داشتن ظرافت‌ها و تزیینات بسیار، دوخت زمان‌بری دارند.
• لباس بافتنی: طراحان لباس‌های بافتنی، در هنگام طراحی به این دو نکته بسیار دقت دارند: 1) لباس بافتنی وزن زیادی نداشته باشد. 2) رنگ لباس متناسب با فصل باشد.
• لباس لی (جین): همان‌طور که می‌دانید، لباس‌های جین در دسته پوشاک غیررسمی قرار می‌گیرد. لباس‌های لی برای جنسیت خاصی طراحی نمی‌شوند، طراحی مردم‌پسندی دارند و بسیار راحت و کاربردی‌اند.
• پوشاک دخترانه: طراحان این حوزه، پوشاک دخترانه را رنگارنگ، قابل شستشو و کاربردی طراحی می‌کنند.
• پوشاک دختران نوجوان: طراحی این نوع لباس‌ها راحت، رنگارنگ و در عین حال زیبا و پرزرق و برق‌اند.
• سایر آکسسوارهای مد: برخی از طراحان مد هم در حوزه طراحی کفش، کیف و یا زیورآلات فعالیت می‌کنند.
علاوه‌بر این‌ها، حوزه‌های متنوع دیگری مثل لباس خواب زنانه، لباس خواب مردانه، لباس‌ بیرون، لباس‌های مناسب برای طبیعت‌گردی، طراحی لباس برای تئاتر، فیلم و تبلیغات نیز در عرصه مد فعال است. و روزبه‌روز هم به این تنوع اضافه می‌شود.

چگونه حرفه طراحی مد را شروع کنیم؟ (10 پیش‌نیاز ضروری برای شروع حرفه طراحی مد)

اگر کفش‌های آهنین‌تان را پوشیده‌اید و خود را آماده ورود به عرصه پرهیاهوی مد کرده‌اید، پس وقتش رسیده که برایتان بگوییم چطور باید این حرفه را شروع کنید و چه توانایی‌ها باید به دست آورید.
1. به کمک کلاس‌های آموزشی، دوخت سریع را یاد بگیرید.
2. دست از طراحی نکشید. تا چشم‌هایتان به رنگ‌ها عادت کند و در رنگ‌شناسی و بافت‌شناسی توانمند شوید.
3. سهم تکنولوژی را در این حرفه فراموش نکنید و کار با نرم‌افزارهایی مثل فتوشاپ Photoshop ، Xara، کورل دراو (CorelDraw)، و سریف درو پلاس ( Serif Draw Plus) را یاد بگیرید.
4. با کمک کتاب، مجلات، اینترنت و همین‌طور پیگیری اخبار مد، اطلاعاتتان را به‌روز نگه دارید.
5. هنرهای تجسمی مثل نقاشی، عکاسی و طراحی را یاد بگیرید.
6. با ایده‌پردازی و نقاشی کردن، خلاقیتتان را تقویت کنید.
7. سعی کنید ترکیب رنگ را یاد بگیرید و انواع تُن و سایه‌ها را بشناسید.
8. سعی کنید از پارچه‌ها و منسوجات به شیوه‌ای خلاقانه استفاده کنید.
9. قدرت تخیل‌تان را تقویت کنید. توانایی تجسم سه‌بعدی در هنگام طراحی بسیار به شما کمک می‌کند.
10. فلسفه هنر را بشناسید و به تاریخ هنر و تاریخچه مد مسلط باشید.

چطور برای ورود به حرفه طراحی مد آموزش ببینیم؟

تا اینجا توانستیم کمی به دنیای مد سرک بکشیم و از دریای بی‌انتهای اطلاعاتش لبی تر کنیم اما اگر دلتان می‌خواهد در این دریا غوطه‌ور شوید باید دست به شنای خوبی داشته باشید! بنابراین به یک آموزش خوب احتیاج دارید. در ادامه راه‌های آموزش طراحی مد را معرفی خواهم کرد. راه‌هایی که به شما کمک می‌کنند به شکل حرفه‌ای وارد عرصه مد شوید.

1) از مسیر آکادمیک وارد دنیای مد شوید

یکی از راه‌های ورود به عرصه مد، طی کردن مراحل آکادمیک و دریافت مدرک دانشگاهی است. تحصیل در رشته‌ی طراحی لباس یا رشته‌های مرتبط مثل گرافیک، طراحی، نساجی و … کمک می‌کند تا آینده روشن‌تری در این حرفه داشته باشید. اگر بیشتر تلاش کنید و تحصیلاتتان را تا کسب مدرک کارشناسی ارشد ادامه دهید، با اطمینان بیشتری می‌توانید به این دنیای رقابتی قدم بگذارید.

بهترین مدرسه‌های دنیا را در زمینه‌ی آموزش حرفه طراحی مد:

 LISAA School of Design (فرانسه)
 Istituto Europeo Di Design (IED) ( ایتالیا)
 Accademia del Lusso (ایتالیا)
 Cambridge School of Visual & performing Arts ( انگلستان)
 London College of Contemporary Arts (انگلستان)
 Southern New Hampshire University ( آمریکا)

2) کارآموزی، تجربه‌ای چند سر بُرد

اگر دلتان می‌خواهد در کنار یادگیری، تجربه هم کسب کنید، بهترین راهش کارآموزی برای تیم‌های حرفه‌ای است. دوره‌های کارآموزی مد معمولا کوتاه مدت هستند اما مزایای زیادی برایتان دارد، از جمله:
1) در یک محیط کاری جدی مهارت‌ها و تجربه‌های زیادی را به دست می‌آورید.
2) در عرصه کاری‌تان با افراد حرفه‌ای مختلف آشنا می‌شوید و شبکه ارتباطی گسترده‌تری پیدا خواهید کرد.
3) در دوران کارآموزی، هم تجربه کسب می‌کنید و هم به سابقه کاری‌تان اضافه می‌کنید. به‌این‌ترتیب در آینده فرصت‌های شغلی بهتری پیش‌رویتان قرا می‌گیرد.
برای کارآموز شدن هم راه‌های مختلفی وجود دارد:
1) حواستان باشد که از آگهی‌های جذب کارآموز شرکت‌های طراحی لباس بی‌خبر نمانید.
2) به سراغ شرکت‌های طراحی لباس تازه تاسیس بروید. احتمال زیادی وجود دارد که تیم‌ها و شرکت‌هایی که تازه شروع به فعالیت کرده‌اند از افراد تازه‌کار به‌عنوان کارآموز استفاده کنند.
3) با مجله‌های مد تماس بگیرید و برای کارآموزی درخواست بدهید.
4) با کارآموزی در تیم‌های طراحی لباس فیلم‌ها و تئاترها هم می‌توانید تجربه‌های خوبی در این زمینه به دست بیاورید.

3) فشن بلاگر خودتان باشید
این روزها که بازار شبکه‌های اجتماعی گرم است، خوب است شما هم از این گرما استفاده کنید و با به نمایش گذاشتن هنر و طرح‌هایتان، خودتان را به دنیای مد معرفی کنید. البته وبلاگ‌نویسی و یا داشتن سایت شخصی وجهه حرفه‌ای‌تری به کارتان می‌دهد. بنابراین بهتر است از این رسانه‌های اجتماعی دور نمانید و با فعالیت منظم، خودتان را به کارفرمایان مختلف معرفی کنید.
4) نمایشگاه‌های مد، بهترین راه دیده شدن
شرکت در فشن شوها و مسابقات مد و همین‌طور رقابت در جشنوارهای مد به دیده شدن شما و طرح‌هایتان بسیار کمک می‌کند. تمامی فشن شوها از نمایشگاه‌های مدِ دانشگاهی تا جشنواره‌های محلی و ملی کمک می‌کنند تا افراد متخصص و حرفه‌ای بیشتری شما را بشناسند و استعدادهایتان را کشف کنند. پس شکسته‌نفسی و خودکم‌بینی را کنار بگذارید و دل به دریای فشن شوها بزنید.

کلام آخر

حالا که این مقاله را خوانده‌اید حتما بیش از پیش با دنیای مد، فرآیندها و حوزه‌های متنوعش آشنا شده‌اید. الان دیگر می‌دانید چطور باید دست به کار شوید و برای یک طراح مد شدن آماده شوید، راه‌های آموزش حرفه طراحی مد را یاد گرفته‌اید و می‌دانید چطور وارد این عرصه شوید. پس همه چیز برای سفر کردن به سرزمین عجایب مد آماده است. دنیای شگفت‌انگیزی که هر لحظه‌اش یادگیری و پر از خلاقیت است. پس دیگر منتظر چه هستید؟!