ترغیب کودکان و نوجوانان برای یادگیری برنامه نویسی: چرا برنامه‌نویسی کودکان و نوجوانان مهم است؟ چگونه می‌توانیم فرزندمان را برای یادگیری برنامه نویسی تشویق و ترغیب کنیم؟ توانمندی‌های دیجیتالی و برنامه نویسی از جمله مهارت‌های مهمی هستند که یادگیری آنها امروزه بر هر کودک و نوجوانی از نان شب واجب‌تر است!
روزانه والدین زیادی از کارشناسان ما سوال می‌پرسند که فرزندشان از چه سنی توانایی یادگیری برنامه نویسی را خواهد داشت؟ چگونه به فرزندشان کمک کنند که نسبت به یادگیری برنامه نویسی علاقه‌مند شوند؟ یادگیری برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان چه کمکی در یافتن شغل آینده خواهد کرد؟ فایده برنامه نویسی برای رده سنی کودک و نوجوان چیست؟
ما در مقالات قبلی به صورت مفصل به مبحث برنامه نویسی کودکان و نوجوانان و هرآنچه که باید در مورد این مهارت بدانید، پرداخته‌ایم که می‌توانید برای مطالعه آنها به صفحه «برنامه نویسی کودکان و نوجوانان» مراجعه کرده و مقاله موردنظرتان را مطالعه کنید.
در این مقاله نیز قرار است به بخشی از سوالات فوق که در مقالات قبلی جواب آنها را دریافت نکرده‌اید، پاسخ دهیم. کافی است تا انتهای نوشته ما را همراهی کنید تا به زبان ساده بگوییم که چگونه فرزندتان را بدون درد و خونریزی 😊 برای یادگیری برنامه نویسی ترغیب کنید.
بدون شک همه ما می‌دانیم که توانمندی‌های دیجیتالی و برنامه نویسی در جامعه امروز اهمیت بسیاری دارند و آموزش این توانمندی‌ها به کودکان و نوجوانان، می‌تواند اثرات بزرگ و مثبتی در آینده آنها بگذارد. در ادامه این نوشته ابتدا به توضیح اهمیت این توانمندی‌ها می‌پردازیم، سپس روش‌های ترغیب کودکان و نوجوانان به یادگیری برنامه نویسی را خواهیم گفت.
اهمیت توانمندی‌های دیجیتالی در جامعه امروز برای کودکان و نوجوانان
تغییراتی که در عصر دیجیتال در جهان به وجود آمده، استفاده فراگیر و روزانه از اینترنت و فضای مجازی، آنلاین شدن فرآیند خرید و استفاده از محصولات و خدمات و… بیش از پیش ما را مجبور می‌کند که توانمندی‌های دیجیتالی خود را افزایش دهیم. کودکان و نوجوانان یکی از مهمترین گروه‌های سنی هستند که تحت تاثیر عصر دیجیتال قرار دارند.
توانمندی‌های دیجیتال به دانش، مهارت‌ها و نگرش‌هایی اشاره دارد که به کودکان اجازه می‌دهد در دنیای دیجیتالی ایمن و توانمند شوند. توانمندی دیجیتال می‌تواند شامل بازی، مشارکت، معاشرت، جستجو و یادگیری از طریق فناوری‌های دیجیتال باشد. همچنین توانمندی دیجیتالی می‌تواند شامل مهارت‌هایی باشد که ارتباط مستقیمی با دنیای دیجیتال دارند؛ مانند برنامه نویسی. به دست آوردن این توانایی‌ها اصلا سخت نیست و پدر و مادرها می‌توانند به راحتی فرزندشان را وارد مسیر کسب توانمندی‌های دیجیتال کنند.
بگذارید ابتدا به اهمیت توانمندی‌های دیجیتال بپردازیم:
1. اساسی‌ترین اصل برای موفقیت در دنیای دیجیتال
در عصر اطلاعات و فناوری اطلاعات، کسب توانمندی‌های دیجیتالی اساسی‌ترین اصل برای موفقیت در جامعه است. افرادی که به خوبی با دنیای دیجیتال آشنا هستند و برنامه نویسی را می‌دانند، در محیط کسب و کار، آموزش، علوم و صنایع فناوری اطلاعات رقابت‌پذیرتر هستند. یعنی به راحتی می‌توانند در رقابت‌ها همسن و سالان خود را پشت سر بگذارند و از چالش‌ها عبور کنند.
چرا که آنها در طول فرآیند یادگیری برنامه نویسی و با توسعه توانمندی‌های دیجیتالی خود، مهارت‌های مهم دیگری را نیز یاد می‌گیرند که در هر مرحله از زندگی آنها را کمک خواهند کرد.
برای اینکه بدانید فرزندتان با یادگیری برنامه نویسی به چه مهارت‌های دیگری دست خواهد یافت، پیشنهاد می‌کنیم به مقاله «فایده برنامه نویسی برای کودکان و نوجوانان» مراجعه کنید.
2. ایجاد فرصت‌های شغلی
کسب دانش و تجربه در حوزه‌های دیجیتال و برنامه نویسی، فرصت‌های شغلی بسیاری را برای کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند. این مهارت‌ها به آنها اجازه می‌دهد تا در صنایع فناوری اطلاعات، توسعه نرم‌افزارها، طراحی وبسایت‌ها، بازی‌سازی و سایر حوزه‌های مرتبط به عنوان برنامه‌نویس یا توسعه‌دهنده مشغول به کار شوند.
در واقع با ورود به حوزه دیجیتال و مهارت‌هایی که در آن به دست می‌آورند، علاوه بر فعالیت و کار کردن در حوزه فناوری اطلاعات، می‌توانند در سایر حوزه‌ها مانند زیست شناسی، پزشکی، مهندسی شیمی، مدیریت و… نیز به عنوان برنامه نویس کار کنند.
3. تقویت مهارت‌های تفکر نقادانه و حل مسئله
برنامه نویسی باعث تقویت مهارت‌های تفکر نقادانه و حل مسئله در کودکان و نوجوانان می‌شود. در فرآیند برنامه‌نویسی، آنها با مشکلات و چالش‌های مختلف روبرو می‌شوند و برای حل آنها باید از تفکر نقادانه و خلاقیت استفاده کنند. آنها باید بتوانند مسائل را به خوبی تحلیل کرده و روش‌های مختلفی را برای حل مشکل تست کنند و بهترین راه حل را انتخاب کنند.
به عبارت دیگر، زمانی که کودکان و نوجوانان برنامه نویسی می‌کنند و با چالش روبرو می‌شوند، به مرور یک چارچوب حل مسئله برای خود طراحی خواهند کرد که از این چارچوب در هر مرحله از زندگیشان برای حل مسائل استفاده خواهند کرد.
4. تقویت خلاقیت و ابتکار
برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان اجازه می‌دهد تا خلاقیت خود را در طراحی و توسعه نرم‌افزارها و بازی‌ها نشان دهند و ایده‌های جدیدی را اجرا کنند. این فعالیت‌ها به آنها اطمینان می‌دهد که از توانایی خود برای ایجاد و انجام پروژه‌های خلاقانه برخوردارند.
5. توسعه مهارت‌های اجتماعی، همکاری و ارتباطی
برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان اجازه می‌دهد که در تیم‌های کاری و گروه‌های تحقیقاتی شرکت کنند و در کنار همکاران خود به صورت تیمی کار کنند. این کارها باعث توسعه مهارت‌های اجتماعی، همکاری و تعاملی آنها می‌شود.
به علاوه، آنها در طی تعامل با هم‌تیمی‌هایشان مهارت‌های ارتباطی را نیز یاد می‌گیرند. چرا که آنها باید بتوانند کدهایی که نوشته‌اند، مسائل که مواجه شده‌اند و راه‌حل‌هایی که به آنها رسیده‌اند را برای هم تیمی‌های خود توضیح دهند؛ به گونه‌ای که آنها متوجه صحبت‌ها شوند و برداشت یکسانی داشته باشند.
حالا که از اهمیت کسب توانمندی‌های دیجیتال و برنامه نویسی آگاه شدیم، در ادامه به شما خواهیم گفت چگونه فرزندتان را ترغیب کنید که در مسیر توسعه توانمندی دیجیتال و یادگیری برنامه‌نویسی قرار گیرد.
راهکارهای ترغیب کودکان و نوجوانان برای یادگیری برنامه نویسی
با توجه به اهمیت توانمندی‌های دیجیتالی و برنامه نویسی، ترغیب کودکان و نوجوانان برای یادگیری این مهارت‌ها به عنوان یکی از اهداف اصلی آموزش و تربیت آنها در جامعه امروز مطرح است. این ترغیب و انگیزه‌بخشی می‌تواند از طریق روش‌ها و اقدامات مختلف مانند محیط‌های آموزشی، بازی‌ها، کلاس‌ها، مسابقات و تجربه‌های عملی صورت بگیرد. در ادامه چند راهکار برای تشویق کودکان و نوجوانان برای یادگیری برنامه نویسی آورده شده است:
1. ارائه بازی‌ها و برنامه‌های آموزشی
اکثر کودکان بازی کردن و دیدن انیمیشن را دوست دارند. پس چه بهتر که به عنوان والدین از این فرصت استفاده کرده و با ارائه بازی‌ها و برنامه‌های آموزشی با محتوای برنامه نویسی یادگیری این مهارت را برای کودکان و نوجوانان جذاب‌تر کنیم.
البته فراموش نکنید که این بازی‌ها باید جذاب و متناسب با سطح سنی و توانایی کودکان و نوجوانان باشند تا به آنها انگیزه بیشتری بدهند. این روش برای ایجاد ترغیب اولیه مناسب است اما برای توسعه مهارت و علاقه‌مند کردن این رده‌های سنی به برنامه نویسی، بهتر است از مربیان کمک گرفته شود.
2. شرکت در کارگاه‌ها و کلاس‌های برنامه نویسی
شرکت درکارگاه‌ها و کلاس‌های برنامه نویسی به کودکان اجازه می‌دهد تا تجربه‌های زنده‌تری از این فعالیت کسب کنند و چیزهایی که یاد گرفته‌اند را تست کنند. این کارگاه‌ها می‌توانند در مدارس، کتابخانه‌ها یا مراکز فرهنگی برگزار شوند. اما از آنجایی که در حال حاضر امکانات برگزاری این کارگاه‌ها در مدارس و مراکز فرهنگی وجود ندارد، بهتر است با نام نویسی کودکان و نوجوانان در دوره‌های برنامه نویسیِ آموزشگاه‌ها و موسسات معتبری همانند مجتمع فنی تهران (نمایندگی انقلاب)، آنها را در مسیر یادگیری برنامه نویسی قرار دهید.
3. ترغیب کودکان و نوجوانان برای یادگیری برنامه نویسی با استفاده از ابزارهای آموزشی
استفاده از ابزارها و منابع آموزشی متنوع می‌تواند کودکان را به این فرآیند علاقه‌مند کند. اپلیکیشن‌ها، ویدئوها، کتاب‌ها و منابع آموزشی آنلاین می‌توانند به کودکان کمک کنند تا به صورت مستقل و خودآموز برنامه نویسی را یاد بگیرند.
از آنجایی که معمولا فرآیند یادگیری به صورت خودآموز آهسته‌تر پیش می‌رود، ممکن است فرسایشی باشد و باعث شود فرزندتان پروسه یادگیری را نیمه کاره رها کند. بنابراین ما این روش‌ها را فقط برای ترغیب اولیه پیشنهاد می‌کنیم و برای ادامه راه، راهنمایی گرفتن از اساتید مجرب، حضور در کلاس‌ها و برقراری ارتباط با سایر همسن و سالان ضروری است. زیرا کسب بخشی از مهارت‌ها همچون مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی، همکاری، کار تیمی و… با حضور در کلاس و تعامل با سایرین به دست می‌آید.
4. ترکیب برنامه نویسی با سایر علایق
به کودکان اجازه دهید برنامه نویسی را با علایق دیگرشان ترکیب کنند. برای مثال، اگر علاقه‌مند به طراحی بازی‌ها هستند، بگذارید بازی‌های خود را بسازند و آنها را مجبور نکنید مثلا برنامه نویسی وب انجام دهند. اگر علایقشان با مهارت‌هایی که کسب می‌کنند هم‌راستا باشند، آنها زمان برنامه نویسی گذشت زمان را متوجه نخواهند شد و ساعات حضور در کلاس‌های برنامه نویسی برایشان مانند تفریح خواهد بود.
5. نمایش نمونه‌های الهام‌بخشی که همسن و سالانشان خلق کرده‌اند
نمایش نمونه‌های جذاب و الهام‌بخش از برنامه‌ها و بازی‌های ساخته شده توسط سایر کودکان و نوجوانان می‌تواند به آنها انگیزه بیشتری بدهد. نمایش پروژه‌ها و نتایج موفق به کودکان و نوجوانان نشان می‌دهد که این فرآیند قابل انجام است و می‌تواند به نتیجه‌های جذابی منجر شود.
6. ترغیب به یادگیری برنامه نویسی شرکت در مسابقات و دریافت جایزه
شرکت در مسابقات برنامه نویسی و اهدای جوایز به برترین‌ها می‌تواند کودکان و نوجوانان را ترغیب کند تا بهتر و با انگیزه‌تر به برنامه نویسی پرداخته و با تمرکز بیشتری فعالیت کنند.
7. همراهی و راهنمایی و انجام پروژه‌های عملی و متنوع
کودکان به مربیان و والدین خود برای راهنمایی و همراهی در یادگیری برنامه نویسی نیاز دارند. به آنها اجازه دهید که سوالات خود را مطرح کنند و از شما کمک بخواهند. برای حل مسائل و ایجاد پروژه‌های خود، کودکان به مشاوره و راهنمایی مستمر نیاز دارند. آنها را در دوره‌های برنامه نویسی برای کودکان و نوجوانان ثبت نام کنید تا فرصت داشتن یک مربی و راهنمای باتجربه را داشته باشند و بتوانند پاسخ سوالاتشان را دریافت کنند.
همچنین، زمانی که کودکان و نوجوانان مفاهیم را در یک محیط عملی و واقعی تجربه کنند، یادگیری بهتری خواهند داشت. ارائه پروژه‌های عملی و متنوع که از سطح ساده تا پیشرفته متفاوت باشند، به کودکان اجازه می‌دهد تا مهارت‌های خود را توسعه دهند و به تدریج به سطوح بالاتری از برنامه نویسی دست یابند.
8. ترغیب کودکان و نوجوانان برای یادگیری برنامه نویسی با ایجاد محیط حمایت کننده
محیط آموزشی برای رده‌های سنی پایین، باید حمایت‌کننده، دلنشین و تشویق‌کننده باشد. به کودکان اجازه دهید با اشتیاق و آزادی عمل در محیط آموزشی فعالیت کنند و از انجام تمرین‌ها و پروژه‌های خود لذت ببرند.
محیط آموزشی کودکان و نوجوانان باید به گونه‌ای باشد که در آن ارزش‌ها مبتنی بر محبت، احترام و حمایت از افراد باشد.کودکان و نوجوانان باید در محیط آموزشی احساس امنیت داشته باشند و بتوانند با آزادی بیان، ایده‌ها و چالش‌های خود را بدون کوچکترین ترسی به اشتراک بگذارند وبه کمک اساتید راه‌حل مناسب را پیدا کنند.
کودکان و نوجوانان باید در این محیط مورد تشویق و حمایت قرار گیرد؛ زیرا اهمیت دادن به تلاش‌ها و پیشرفت‌های آنها و تشویقشان به ادامه‌ی فعالیت‌های برنامه نویسی، باعث می‌شود که انگیزه و علاقه‌مندی آنها افزایش یابد و به صورت مستمر در این مسیر پیشرفت کنند.
خوشحالیم که تا انتهای این نوشته همراه ما بودید. شما می‌توانید نظرتان در مورد این نوشته و انتقادات و پیشنهاداتتان را در بخش نظرات برای ما بنویسید و اگر سوالی در خصوص برنامه نویسی کودکان و نوجوانان و دوره‌های نمایندگی انقلاب مجتمع فنی تهران دارید می‌توانید با شماره 02166929920، 02166939772 و 02166933379 تماس بگیرید، کارشناسان آموزش شما را راهنمایی خواهند کرد.
